Chỉ số giá tiêu dùng CPI là gì? Cách tính CPI. Ảnh hưởng của CPI tới Forex?

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) là gì?

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) là một thước đo kiểm tra mức giá bình quân của hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, chẳng hạn như giao thông, thực phẩm và chăm sóc y tế. Được tính bằng cách lấy sự thay đổi giá của từng mặt hàng trong số hàng hóa được xác định trước và tính trung bình cho chúng. Những thay đổi trong chỉ số giá tiêu dùng được sử dụng để đánh giá những thay đổi về giá cả liên quan đến chi phí sinh hoạt.
Chỉ số CPI là một trong những thước đo lạm phát và giảm phát được sử dụng thường xuyên nhất. Có thể được so sánh với chỉ số giá sản xuất (PPI).

Hiểu về Chỉ số giá tiêu dùng (CPI)

Lạm phát là gì?

Lạm phát là sự suy giảm sức mua của một loại tiền nhất định theo thời gian; hoặc, cách khác, một sự tăng giá chung. Một ước tính định lượng về tốc độ suy giảm sức mua có thể được phản ánh trong sự gia tăng của mức giá trung bình của một rổ hàng hóa và dịch vụ được lựa chọn trong một nền kinh tế trong một khoảng thời gian nào đó. Sự gia tăng của mức giá chung, thường được biểu thị bằng tỷ lệ phần trăm, có nghĩa là một đơn vị tiền tệ có hiệu quả mua ít hơn so với thời kỳ trước.

Chỉ số CPI dùng để đo lường

Chỉ số CPI được sử dụng để đo lường những thay đổi trung bình về giá mà người tiêu dùng trả cho hàng hóa và dịch vụ theo thời gian. Về cơ bản, chỉ số cố gắng định lượng mức giá tổng hợp trong một nền kinh tế và do đó đo lường sức mua của đơn vị tiền tệ của một quốc gia. Bình quân gia quyền của giá hàng hóa và dịch vụ gần đúng với cách tiêu dùng của một cá nhân được sử dụng để tính CPI. Giá trị trung bình đã cắt có thể được sử dụng như một phần của phép tính này.
Mặc dù nó đo lường sự thay đổi về giá đối với hàng hóa bán lẻ và các mặt hàng khác do người tiêu dùng thanh toán, nhưng Chỉ số giá tiêu dùng không bao gồm những thứ như tiết kiệm và đầu tư và thường có thể loại trừ chi tiêu của du khách nước ngoài.
Vào tháng 2 năm 2022, Chỉ số giá tiêu dùng tăng 0,8% so với tháng 1. Trong 12 tháng qua, chỉ số đầy đủ tăng 7,9%, mức tăng lớn nhất kể từ giai đoạn kết thúc vào tháng 1 năm 1982.

Cách tính chỉ số giá tiêu dùng CPI

1. Cố định giỏ hàng hóa: thông qua điều tra, người ta sẽ xác định lượng hàng hoá, dịch vụ tiêu biểu mà một người tiêu dùng điển hình mua.
2. Xác định giá cả: thống kê giá cả của mỗi mặt hàng trong giỏ hàng hoá tại mỗi thời điểm.
3. Tính chi phí (bằng tiền) để mua giỏ hàng hoá bằng cách dùng số lượng nhân với giá cả của từng loại hàng hoá rồi cộng lại.
4. Lựa chọn thời kỳ gốc để làm cơ sở so sánh rồi tính chỉ số giá tiêu dùng bằng công thức sau:

Thời kỳ gốc sẽ được thay đổi trong vòng 5 đến 7 năm tùy ở từng nước.
CPI được dùng để tính chỉ số lạm phát theo thời kỳ. Chẳng hạn, tính chỉ số lạm phát CPI năm 2011 so với năm 2010 theo công thức sau:

Ảnh hưởng của CPI tới thị trường Forex

Khi lạm phát quá thấp, ngân hàng trung ương như Cục Dự trữ Liên bang có thể cắt giảm lãi suất để thúc đẩy hoạt động kinh tế. Khi lạm phát quá cao, lãi suất có thể được nâng lên để bình ổn giá cả. Bằng cách tăng lãi suất, người tiêu dùng có thể có xu hướng tiết kiệm tiền hơn là tiêu tiền, do lợi nhuận mà họ có thể tạo ra bằng cách giữ nó trong ngân hàng.
Trong thị trường ngoại hối (forex), thước đo CPI hàng tháng là một trong những chỉ số quan trọng nhất được các nhà giao dịch theo dõi. Đối với đồng đô la Mỹ, việc Cục Thống kê Lao động công bố và sửa đổi số liệu CPI có thể tạo ra sự dao động về giá trị của đồng đô la so với các loại tiền tệ khác trên thế giới.

Tại sao CPI lại quan trọng đối với giao dịch tiền tệ

Dữ liệu CPI này rất quan trọng trên thị trường tiền tệ vì lạm phát ảnh hưởng đáng kể đến các quyết định của các ngân hàng trung ương về chính sách tiền tệ.
Do các ngân hàng trung ương thường có nhiệm vụ kiểm soát lạm phát ở mức phù hợp (Cục Dự trữ Liên bang và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đều đặt mục tiêu tỷ lệ lạm phát là 2,0% hàng năm), nhà hoạch định chính sách tăng hoặc giảm lãi suất như một cơ chế để đạt được các mức mục tiêu này. Họ cũng có thể đưa ra các quy định chính sách khác như các thỏa thuận mua trái phiếu hoặc mở rộng cung tiền.
Nếu mức lạm phát đi chệch khỏi mức mục tiêu, thì đó là một dấu hiệu cho thấy các ngân hàng trung ương như Cục Dự trữ Liên bang có thể thay đổi lãi suất. Nếu lạm phát tăng cao hơn mục tiêu 2,0% đó, Fed có thể tăng lãi suất để hạ nhiệt chi tiêu. Điều đó sẽ củng cố đồng đô la so với các đồng tiền khác vì lãi suất cao hơn khiến đồng bạc xanh trở nên hấp dẫn hơn.

Dữ liệu CPI ảnh hưởng đến đồng đô la trên thị trường ngoại hối như thế nào

Cục Dự trữ Liên bang có nhiệm vụ kép ảnh hưởng đến các hành động của FED đối với chính sách tiền tệ. Ngân hàng trung ương muốn đưa nền kinh tế trở lại trạng thái toàn dụng và muốn đảm bảo tỷ lệ lạm phát lành mạnh khi nền kinh tế mở rộng.
Do đó, các nhà giao dịch ngoại hối quan tâm tới cả tỷ lệ thất nghiệp và lạm phát là những con số sẽ đưa ra quyết định trong tương lai của ngân hàng trung ương về việc cắt giảm, tăng hoặc duy trì mức lãi suất hiện tại. Với tác động của lãi suất đối với sức mạnh hoặc điểm yếu của tiền tệ, các nhà giao dịch có thể dự đoán tác động của các hành động của ngân hàng trung ương và tác động đến hoạt động của đồng đô la trong các cặp tiền tệ.
Các nhà giao dịch ngoại hối coi chỉ số CPI và CPI cốt lõi là hai trong số các chỉ số cơ bản nhất cho hoạt động của một nền kinh tế. Tuy nhiên, giữa hai yếu tố này, chỉ số CPI cốt lõi mang lại cái nhìn tổng thể hơn bằng cách loại trừ chi phí trong lĩnh vực năng lượng và thực phẩm, những lĩnh vực có xu hướng biến động giá lớn hơn theo thời gian. 

Tại Hoa Kỳ, Bộ Lao động công bố số liệu CPI và CPI cốt lõi, không bao gồm chi phí năng lượng hoặc thực phẩm trong thước đo. Nếu số liệu đánh bại kỳ vọng của thị trường, thì đồng đô la thường tăng giá so với các loại tiền tệ khác. Tuy nhiên, nếu những kết quả này không đạt được kỳ vọng đồng thuận, thì tiền tệ sẽ giảm so với các cặp khác.

Nhận ngay bonus trải nghiệm đầu tư không rủi ro cùng HXFX Việt Nam

Nhận ngay Bonus để trải nghiệm giao dịch thực tế tại sàn giao dịch forex, ngoại hối HXFX Việt Nam. Chỉ cần mở tài khoản ở sàn HXFX Việt Nam thành công và đăng ký nhận Bonus sẽ có ngay Bonus vào tài khoản để giao dịch thật. Đặc biệt, lợi nhuận khách hàng hoàn toàn có thể rút như giao dịch bình thường. Nhận ngay Bonus để giao dịch ngay thôi!

[Tuyên bố từ chối trách nhiệm] Nội dung bài viết chỉ mang tính chất tham khảo không mang tính chất tư vấn đầu tư.
HXFX sàn giao dịch ngoại hối hàng đầu Việt Nam – cung cấp phân tích cơ bản cho các sản phẩm hàng hóa trên thị trường mỗi ngày do chuyên gia phân tích lâu năm cung cấp.